سرزنش کردن فرزند
سرزنش فرزند به چه معناست؟
سرزنش کردن یعنی اینکه به کودک بگیم بخاطر کاری که انجام داده، ازش راضی نیستیم و دلخوریم.
این فرق میکنه با اینکه بهش بگیم از کارش راضی نبودیم،
وقتی “رضایت نداشتن” به کارش اطلاق بشه،
ایرادی نداره،
اما اگه بخاطر عملکرد بدش، بیایم شخصیتش رو نشونه بگیریم
و انتقاد رو به سمت خودش ببریم،
تبدیل میشه به سرزنش.
.
چرا سرزنش اتفاق می افته؟
رفتارهایی از بچه ها مثل بدخلقی، نافرمانی، پرخاشگری و خرابکاری
باعث میشه که والدین شون به سمتِ سرزنش کردن یا تنبیه اونها برن.
این سرزنش، تا حدی، عصبانیت و ناراحتی اولیا رو سر کودک خالی می کنه،
باعث نوعی تنبیه برای کودک میشه،
و تهدیدی هست برای کودک که اون رفتار رو دوباره تکرار نکنه.
.
.
سرزنش فرزند چطور انجام میشه؟
این سرزنش میتونه ملایم باشه.
مثل همین تعریفی که کردیم، بگیم:
این چه کاری بود کردی؟ ازت بیشتر توقع داشتم؟ چرا حواستو جمع نکردی؟ و موارد مشابه
میتونه یه سرزنشِ تند باشه، مثل اینکه:
همیشه از دستت عاصی ام، تو آبرومو بردی، دوباره باید گند کاریتو درست کنم، چرا حرف گوش نمیدی؟
یه حالتِ دیگه برای سرزنشِ تند اینه که موضوع، بداخلاقی و بدرفتاری اون نیست،
بلکه بخاطر اینه که بچه نتونسته یه کاری رو خوب و درست انجام بده،
مثلاً نقاشیش عالی نشده، کاردستی خوبی درست نکرده، رتبه اول نیاورده یا برگزیده نشده، یا تیمش برنده نشده، …
در اینصورت، والد شروع میکنه به متلک و سرکوفت که:
ای بی عرضه، نتونستی؟، اصلاً تو در این حد نیستی و نمیتونی از پسش بر بیای و …
که در این حالت، خیلی شدید و ناجوانمردانه، داره غرورِ بچه رو نابود می کنه،
و عزت نفس و اعتماد به نفس اون رو میاره پایین.
دوره مقدماتی “فن بیان کودکان” (کلیک کنید)
روش تربیتیِ غلط
خیلی از والدین، روش سرزنش کردن رو بعنوان یه روش تربیتی به کار می برن.
یعنی برای اینکه بتونن روی فرزندشون تأثیر بذارن
که کج نره و کاری که اونا میخوان رو انجام بده،
مدام ازش انتقاد میکنن،
مدام عیب جویی میکنن،
مدام سرش فریاد میزنن و ازش مطالبه دارن،
که چرا اینکار رو کردی،
باید اون کار رو میکردی،
ببینید!
فرزند شما حق داره اشتباه کنه،
چون بی تجربه س،
چون داره یاد می گیره،
وقتی اشتباه می کنه که معمولاً غیرعمد هست،
نیاز داره حمایت عاطفی و روانی بشه،
تا خودش و شخصیتش رو بازسازی کنه،
نه اینکه تحقیر بشه.
یه وقتایی والدین، رفتار یویو گونه دارن،
به این معنی که یه بار از بچه تعریف میکنن،
به بار سرزنش،
این نشونه ی بی ثباتیه و به روحیه ی بچه آسیب می زنه
نمره بالا یا برد تیم، نمره پایین یا باخت تیم
باید بهشون فرصت بدیم تا یاد بگیرن،
تا از اشتباهشون عبرت بگیرن.
نباید سرزنش و تحقیر و تنبیه بشن.
اگر هم یه اشتباه رو دوباره تکرار کرده ن،
باید مسئولیت جبرانش رو به عهده بگیرن.
رسیدن به نتیجه ی دلخواه
سرزنش کردن نتیجه ی مطلوب رو به شما نمیده.
چرا نمیده؟
قبلاً علتشو توضیح دادم.
وقتی سرزنش می کنی،
در واقع داری به رفتارِ نادرست فرزندت توجه می کنی
و این، ناخودآگاه، رفتارِ ناشایست اون رو تقویت می کنه.
والدی که عادت کرده مدام فرزندش رو سرزنش کنه،
عادت هم می کنه که فقط رفتارهای نامناسب فرزندش رو ببینه
و بهش توجه کنه.
دیگه بلد نیست رفتار خوب اون رو تشویق کنه.
بچه هم عادت میکنه که برای جلب توجه، بدرفتاری کنه
و از اون طرف، سرزنش رو نادیده بگیره.
این حالت، عملاً اتفاق می افته
و وضع رو هر روز، بدتر میکنه.
سرزنش، هم کودک رو آزار میده، هم والد رو.
معمولاً پدر مادرهایی که مدام فرزندشون رو سرزنش میکنن،
کم کم احساس میکنن که پدر و مادر خوبی نیستن،
چون می بینن فقط دارن ایراد می گیرن،
فقط دارن به فرزندشون، حس بد میدن،
و رفتار فرزندشون هم تغییر نمی کنه.
بعضی والدین وقتی می بینن، سرزنش و تذکر، نتیجه نمیده
میرن سراغ تنبیه بدنی!
تربیت هوشمندانه فرزند
این نوشتار، محتوای فایل صوتی شماره ۳۷ از بخش ۴ دوره ی ۲۰ ساعته ی “تربیت هوشمندانه فرزند” است که بصورت متنی به شما تقدیم گردید. مدرس این دوره، امیر احمدی ست که نویسنده ی ۷ کتاب موفقیت، از جمله کتاب “فن بیان و اعتماد به نفس فرزندان” می باشد و در این دوره، نکات اساسی برای حل مشکلات بچه ها و تربیت یک فرزندِ سالم و موفق را به شما آموزش داده است.
از شما دعوت می کنیم، توضیحات این دوره ی ارزشمند و کاربردی را با کلیک بر روی تصویر زیر ملاحظه بفرمایید.
