جمله بندی کودکان
همه ی ما دوست داریم فرزندی خوش صحبت داشته باشیم که بتواند به درستی منظورش را به ما یا دیگران منتقل نماید. اما متأسفانه بطور معمول، ایرادات زیادی در نحوه ی بیان و جمله بندی کودکان وجود دارد.
.
مسئله ی اصلی چیست؟
نکته ی مهم در این رابطه اینست که اگر نحوه ی حرف زدن فرزند ۵ تا ۸ ساله مان، به موقع اصلاح نشود، این ایرادات، تا سنین بالا ادامه پیدا می کند و مطمئناً مشکلاتی را برایش بوجود می آورد. از جمله ی این ایرادات، جمله بندی نادرست و بکار بردن کلمات محدود برای حرف زدن است.
منظور از جمله بندی های درست اینست که در جملات او، اجزاء جمله مثل فعل و فاعل و … با هم متناسب باشند و جمله های ناقص و ناواضح بیان نکند و منظور از بکار بردن کلمات متنوع، استفاده از دایره واژگان بزرگتر است تا فرزند ما بتواند برای انتقال منظور خود، از کلمات مناسب تر و بجاتری استفاده نماید.
اما چرا فرزند ما از کلمات محدودی استفاده می کند، با اینکه می دانیم کلمات زیادی بلد است؟ این مقاله قرار است در همین رابطه به شما کمک نماید.
.
.
شروعِ حرف زدنِ کودک
وقتی کودکِ دلبند ما شروع به حرف زدن می کند، منظور خود را با کلمات نشان می دهد. اگر آب می خواهد، احتمالاً می گوید: “آب!” اگر گرسنه است، احتمالاً می گوید: “هام!”
وقتی بزرگتر می شود، کلمات مختلف را یاد می گیرد و با قویتر شدنِ اندام گفتاریِ خود، راحت تر آنها را به زبان می آورد. در ادامه، ارتباطِ بین کلمات را درک می کند و از الگوهایی که می شنود، جمله سازی را شروع می کند.
زمانی که می خواهد جمله بسازد، دنبال کلمات می گردد تا با قرار دادن آنها در کنار هم، منظور خود را به دیگران منتقل نماید. در انتهای این فرآیندِ ارتباطی، مشکلاتی برای او رخ می دهد که می خواهیم کمی آن را بازتر کنیم.
از شنیدن تا بیان کردن
وقتی کودک شروع به حرف زدن می کند، با توجه به کلماتی که شنیده و می تواند بیان کند، منظور خود را انتقال می دهد. واقعیت اینست که بین شنیدن کلمات، تا بکارگیری و استفاده از آن، یک فاصله ی زمانی وجود دارد. این فاصله با روند تکاملی زیر پر می شود:
۱- فرزند ما بایستی کلمات را بشنود و در میان سایر صداها، ابتدا و انتهای آن کلمه را تشخیص دهد. مثلاً اگر کلمه ی “سلام” را شنید، آن را به عنوان یک کلمه ی مجزا بشنود و متوجه باشد که از حروف قبل و بعدِ خود جداست. معمولاً در ماه های اول تولد، این مرحله شکل می گیرد.
۲- فرزند ما بایستی بتواند آن کلمه را تلفظ کند. یعنی توانمندی بیان آن کلمه به کمک اندام تولید حروف در دهان او شکل گیرد. این مرحله، با رشد دندانها و تقویت عضلاتِ زبان و لبها، تکامل پیدا می کند.
۳- در مرحله ی بعد، بایستی مفهومِ دقیق آن کلمه را در ذهن خود حلاجی کند تا بتواند محل استفاده و جای مناسب آن را در جمله پیدا کند.
۴- و نهایتاً هنگام نیاز، بتواند آنرا به خاطر آورده و در لحظه، به کار ببرد.
.
.
شنیدن کافی نیست
با این توضیح، متوجه شدیم که چرا فرزند ما نمی تواند اینهمه کلمه ای که می شنود را به زبان آورد و در کلامِ خود استفاده کند. زیرا مراحل ۳ و ۴ و حتی مرحله ی ۲ را به درستی طی نکرده است. برای سرعت بخشیدن به مرحله ی ۲ و رفع نواقص باقیمانده در او، تمرینات تلفظ می تواند کارآمد باشد که در سایر مقالات توضیح داده ایم.
برای گذر از مراحل ۳ و ۴، نیاز است تا فرزند ما، تمریناتی را برای هر کلمه انجام دهد تا هم محل استفاده از آن کلمه در جمله را یاد بگیرد و هم مغز او، برای بخاطرآوری آن کلمه، برنامه ریزی شود.
به عبارت دیگر، کودک یا نوجوانِ ما، از تعدادِ بسیار محدودی “کلمه” استفاده می کند، زیرا مراحل ۳ و ۴ برای سایر کلمات، طی نشده است. اگر چه او کلماتِ زیادی می شنود و می تواند آنها را تلفظ کند، اما تا زمانی که این کلمات را در گفتار خود بکار نبرد، در واقع به دایره واژگانش اضافه نشده است.
.
چه کاری باید کرد؟
دو تمرینِ عالی و اثربخشی که می تواند در این رابطه به فرزندتان کمک کند، عبارتست از:
- تمرین صحبت کردن درباره ی یک شیء
- و تمرین جمله سازی با یک کلمه
.
اگر بچه ها بتوانند این دو تمرین را به خوبی انجام دهند، آنگاه خواهند توانست مراحل پایانی (شامل مراحل ۳ و ۴) را سریعتر طی کنند و به شکل کاملاً طبیعی، دایره واژگان شان گسترش یابد. علاوه بر آن، این تمرینات به آنها کمک می کند تا برای انتقال مفاهیم، دنبال کلمه نگردند و در کلام خود، از صداها و عبارات اضافه استفاده نکنند.
اگر چه به نظر می رسد که انجام این تمرینات به تنهایی، کم اثر باشد، اما پیشنهاد ما اینست که با مطالعه ی کتاب “فن بیان و اعتماد به نفس فرزندان” به تمام تمرینات جانبی در این رابطه، دسترسی یابید و با تمریناتی که برای بچه ها، شبیهِ بازی و سرگرمی ست، فن بیان و اعتماد به نفس فرزندتان را بهبود دهید.
برای تهیه ی نسخه ی الکترونیکی کتاب، روی تصویر بزنید
.
.
پیشنهاد دیگر ما، استفاده از آموزش مقدماتی “فن بیان کودکان” است که بصورت نیمه رایگان و غیرحضوری ارائه شده است که در آن، توضیحات کاملی را بصورت ویدئویی در قالب ۷ درس و تمرین عملی، به بچه ها داده ام.
در کنار این آموزش ها، نمونه تمرینِ شرکت کنندگان قبل (کودکان ۵ تا ۱۳ سال) نیز در دسترس و قابل مشاهده است تا فرزند شما، به شکل درست و اثربخش، با نحوه ی انجامِ این تمرینات آشنا شود و بهتر تمرین نماید. توضیحات این آموزش نیمه رایگان را از لینک زیر ببینید:
.
دوره مقدماتی “فن بیان فرزندان” (از اینجا وارد شوید)
.
دو راهکار ارائه شده می تواند شروعی برای تحول در آینده ی شغلی و ارتباطی فرزندتان باشد و از او، یک فردِ همیشه موفق بسازد.
