باید فرهنگ سازی بشه

بسیاری از مواقع، وقتی ایرادی در عملکرد مردم جامعه می بینیم، به نظرمان می رسد که در این مورد "بایستی فرهنگ سازی شود" و از همه می شنویم که می گویند: "باید فرهنگ سازی بشه"

معنای فرهنگ سازی

اما معنای این واژه چیست که به نظر لازم می رسد کسی از بیرون از مردم، وارد گود شود و آنرا به انجام برساند؟
اولین چیزی که به ذهن می رسد، اینست که فرهنگ سازی چیزی غیر از آموزش دادن نیست. فرهنگ سازی یعنی آشنا کردن فرد با قوانین، عرف و اصول. 
با هر کسی صحبت کنید، برای شما مطالب زیادی از رعایت حقوق دیگران و نظم و انضباط و قانون خواهد گفت. اما به راستی، تعداد کسانی که به این موارد عمل می کنند، چند نفرند؟

فرهنگ رانندگی

برای مثال می توان به رانندگی اشاره کرد. تقریبا همه ی افراد می دانند که رانندگی درست چگونه است. همه می دانند که بایستی حق تقدم را رعایت کرد، به حقوق عابرین احترام گذاشت، از شانه ی خاکی جاده عبور نکرد، جز در مواقع ضروری بوق نزد و ده ها مورد دیگر.
اما چرا به محض نشستن پشت فرمان، همه ی باید ها را از یاد می بریم و همان گونه رانندگی می کنیم که اگر از دیگران ببینیم در مورد دیگران ایراد می گیریم؟
واقعاً دلیل چنین رفتاری چیست؟ چرا ما طوری عمل می کنیم که اگر همان را از فرد غریبه ببینیم، تحمل نمی کنیم و زبان به اعتراض می گشاییم؟

ادراک از خود

در واقع ما درک و باور نکرده ایم که رعایت تمام مواردی که به آن واقفیم، به نفع خودمان ، خانواده مان و نزدیکانمان است
ما باور نکرده ایم که اگر در عمل به آنچه می دانیم و زیاد شنیده ایم متعهد باشیم، نفعی بسیار بزرگتر و باارزش تر به دست خواهی آورد.
شاید کسی را دیده ایم که همین حرفها را زده و بعد به آن عمل نکرده است. شاید "خلاف گفته ی خود عمل کردن" در باور ما رفته است و در انجام این کار، برای خود نوعی مجوز قائل شده ایم.

فرهنگ سازی

فرهنگ سازی یعنی به گونه ای آموزش داده شود که شخص باور کند عمل به آنچه می داند به نفع خود اوست.
فرهنگ سازی یعنی آموزش هایی ارائه شود که کاربردی و قابل انجام است، نه یک تئوری طولانی برای حالتی کلی.
فرهنگ سازی یعنی انتشار مفاهیمی ساده و قابل درک برای استفاده، به تمام شیوه های ممکن، بصورتی که ذهن افراد جامعه از مطالب مورد نظر اشباع گردد.
برای تغییر رفتار یک جامعه بایستی فرایند فرهنگ سازی شروع شود. هیچ راه دیگری نیست.

ضررهای احتمالی

ذهن جامعه نسبت به برخی مفاهیم، کاملا موضع محکمی دارد، مثل امنیت ملی، مثل عدالت، مثل عفاف. اما برخی موضوعات هستند که جا برای سهل انگاری در آن وجود دارد، به این دلیل ساده که در صورت رعایت نکردن آن، لزوماً در تمام موارد، مشکل بوجود نمی آید، مانند موضوع رانندگی.
فرهنگ سازی کمک می کند شخص به این آگاهی برسد که بایستی در تمام زمانها، به اصول و بایدها متعهد باشد و این به نفع همه است.

امیر احمدی