ادراک از خود
واقعیت اینست که درک ما از اعمال و رفتارمان، با آنچه دیگران از ما می بینند بسیار متفاوت است و ما بسیاری از زمانها تصور می کنیم که به خود و اخلاق و منش خود کاملا آگاهی داریم و خود را می شناسیم. در حالیکه برای بعضی اشخاص، این آگاهی تا واقعیت، فاصله ی زیادی دارد.
ادراک غلط
رفتار ما و نحوه ی برخوردمان چگونه است؟ آیا تصور می کنید حتی تن صدایی که از خود می شناسید همان است که دیگران احساس می کنند، بهتر است یکبار صدای خود را ضبط کنید و آنرا بشنوید تا به تفاوت ادراک خود نسبت به صدایتان آگاه شوید.
این اختلاف تصور ما از صدایمان، شاید نشانه و دلیل خوبی باشد که بایستی رفتار خود و شخصیت مان را از دید دنیا بررسی کنیم و ببینیم آیا همان است که ما سعی می کنیم نشان دهیم یا مانند صدایمان تفاوت زیادی دارد.
ادراک دیگران
این ادراک نادرست نسبت به ساده ترین چیزی که از ما صادر می شود بایستی ما را به فکر وادار کند که نسبت به سایر موارد رفتاری خود نیز کمی فکر کنیم و تصور کنیم اگر آنچه از ما صادر می شود و دیگران احساس می کنند با آنچه که خود تصور می کنیم که دیگران حس می کنند تفاوت داشته باشد چقدر محاسبات، تخمینها و انتظارات ما می تواند اشتباه از آب درآید و عکس العمل افراد و دنیا را نسبت به ما تغییر دهد.
تخمین و انتظارات
فردی را در نظر بگیرید که به دیگران به اندازه ی کافی احترام می گذارد و رفتار مناسبی با سایرین دارد. چنین فردی همواره انتظار دارد که دیگران همان احترامی را برای او قائل شوند که مورد نظر اوست و تصور می کند برای دیگران قائل است و اگر احترام کمتری احساس کند، فرد مقابل را بی ادب و نالایق قلمداد می کند.
حال تصور کنید آنچه که از بیرون، از احترام گذاشتن ایشان دیده و حس می شود، با تصور خود او متفاوت باشد و به عبارت دیگر، آن احترامی که شخص فکر می کند برای دیگران قائل است، به شکل نادرستی ابراز شده و توسط فرد مقابل احساس نگردد. به نظر شما چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
بعنوان مثال، یک فرد هنگام سلام و احوالپرسی با همکارش، بجای نگاه کردن در چشمهای فرد مقابل که نشانه ی صمیمیت است، به زمین نگاه می کند و فکر می کند که به شکل مناسبی برخورد کرده است. در حالیکه اگر تصویر این احوالپرسی را مشاهده کند، برای خودش سؤال می شود که چرا اینقدر سرد رفتار می کند و بایستی بهتر باشد. احساس طرف مقابل هم چیزی بیش از این نیست و حس می کند که این فرد بسیار رسمی و خشک است.
در واقع فرد با این شکل برخورد، حسی را در طرف مقابل ایجاد می کند که مورد نظر خودش نبوده است و حتی می خواسته بهتر از این باشد، اما شکل رفتار و تعاملش، چنین پیامی را انتقال می دهد.
عکس العملهای ناگهانی
شاید بارها پیش آمده باشد که در مقابل یک رویداد، عکس العمل ناگهانی و بد داشته اید و پس از اینکه از شدت هیجان و احساستان کاسته شده، به شخصیت و خلق و خوی عادی خود بازگشته اید. بازگشت به حالت عادی و قرار داشتن در آن، نشان دهنده ی منش و شخصیت شما نیست، بلکه عکس العملهای ما در زمان های خاص و ناگهانی است که شخصیت واقعی ما را نمایان می کند و بطور طبیعی، تصور و درک دیگران را نیز از خلق و خو و رفتار ما می سازد. در حالیکه ما رفتارهای روزمره ی خود را در شرایط عادی و بدون استرس، بعنوان اخلاق و شخصیت خود در ناخودآگاهمان تصور می کنیم و این کاملا اشتباه و غلط است و درک درستی نسبت به خود، به ما نمی دهد.
یکبار امتحان کنید
شاید یکبار به امتحانش بیارزد. یکبار امتحان کنید و با دستگاه ضبط صدا، صحبتهایی که با دیگران دارید، تعاملی که انجام می دهید و ارتباطاتی که برقرار می کنید را ضبط کنید و در فرصت مناسب آنرا گوش دهید.
سعی کنید همان رفتار و گفتاری را داشته باشید که همیشه دارید و تغییری در آن ندهید.
با گوش دادن به صحبتها و عکس العملهای خود، در جایگاه یک بی طرف قرار گیرید و ببینید گفتار و تعامل این فرد، مطابق با الگوی ذهنی شماست و آیا واقعاً همان رفتاری از او سر می زند که در ذهن خود دارید!
مطمئن باشید دقت به شیوه ی گفتارتان، شناخت و ادراک بهتری نسبت به شخصیت تان به شما خواهد داد. این کار یکی از بهترین روشها برای بالا بردن ادراک نسبت به خود است.
گرفتن بازخورد از اطرافیان
یکی دیگر از بهترین و کاملترین روشها برای رسیدن به شناختی درست و مناسب از خود، بازخورد گرفتن از اطرافیان است.
اگر منظور شما، شوخ طبعی ست، در صورت امکان از فرد مقابل بپرسید که چنین منظوری داشتید و آیا قابل درک بود یا نه. اگر نبود، در نوع واکنشهای خود تجدید نظر کنید و آنرا اصلاح نمایید تا منظور شما را انتقال دهد.
اگر برای همسرتان ارزش و احترام زیادی قائلید، از او بپرسید آیا با رفتار و گفتارتان، توانسته اید این موضوع را به او نشان دهید یا خیر. بپرسید کدام رفتار یا سخن شما خلاف این احساس بوده و کدام رفتارتان، چنین حسی را به همسرتان داده است.
اگر فکر می کنید به رغم تلاشهای شما در محل کار، نظر رئیستان نسبت به شما چندان رضایتبخش نیست، به او بگویید که تلاش می کنید تا رضایت او را جلب کنید و اگر جایی احساس دیگری کرده است، آنرا به یادتان بیاورد.
تأثیر بالا رفتن ادراک نسبت به خود
همه ی این کارها و بررسی ها برای اینست که ادراک ما نسبت به خودمان بالاتر رود. خوب، اگر خود را بهتر بشناسیم، چه تأثیری در زندگی مان دارد؟ اجازه دهید در مقالات بعد به این مبحث وارد شویم.
