اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان
اعتماد به نفس کودکان
همانطور که در مقالات پیشین آمده است، اعتماد به نفس یک باور درونی به ارزشمندی خود، به توانایی خود و به قابلیت های خود است. اگر این مقالات را مطالعه نکرده اید، پیشنهاد می کنم حتماً از اینجا بخوانید.
.
اعتماد به نفس ذاتی
شاید برایتان جالب باشد بدانید که اعتماد به نفس در بدو تولد، به شکلی اصیل و درست، در ما وجود دارد. یعنی احساس یک کودک یک ساله درباره ی خود، کاملاً با تعریف ما درباره ی اعتماد به نفس منطبق است و کودک، علاوه بر اینکه خود را ارزشمند می داند، به توانایی و قابلیتهای خود نیز آگاهی ذاتی دارد.
اگر به یک کودک سه ساله بگویید “چقدر تو زشتی” بلافاصله و بدون تردید به شما می گوید که “من خوشگلم”. اگر به او بگویید که “نمی توانی فلان کار را انجام دهی!” ، او پاسخ می دهد که “نه، می توانم”
.
تقلید
مهمترین نمود اعتماد به نفس در کودکان کم سن، تقلید کردن آنها از اعمال و رفتار بزرگترهاست. اگر فرزند دو ساله تان شما را حین تعمیر وسیله ای در خانه ببیند، مدتی بعد، او را می بینید که آچار بدست در حال تقلید از کارهای شماست.
او هرگز گمان نمی کند که قادر نیست و نمی تواند، بلکه احساس توانایی در او به شکلی ذاتی وجود دارد.
.
بی توجه به قضاوت ها
جنبه ی دیگر وجود اعتماد به نفس در کودکان کم سن، بی توجهی و اهمیت ندادن به قضاوتهای دیگران است. در واقع آنها به دنبال کسب تأیید از دیگران نیستند و بهمین خاطر هر کاری که تمایل داشته باشند و از آن لذت ببرند انجام می دهند.
این موضوع، رهایی و آزادی آنها را در زندگی شان نشان می دهد. کودکان کم سن ما، نگران مورد قضاوت قرار گرفتن نیستند و تصورات و برداشتهای دیگران از آنها برایشان بی اهمیت است. این کمک می کند که اعتماد به نفس انجام هر کاری را داشته باشند.
در حالی که بزرگترها در بسیاری مواقع از ترس برداشت و قضاوت دیگران، سراغ بسیاری از کارها نمی روند و در واقع جرأت انجام آنرا ندارند.
.
قسمتی از فیلم سمینار “اعتماد به نفس فرزندان”
.
.
تأثیر محیط
کودکان ما تا قبل از اینکه به سن رشد عقلی و درک محیط پیرامون خود برسند، اعتماد به نفسی واقعی و درست دارند. اما زمانی که اصطلاحاً عقلشان می رسد و کم کم با مفاهیم زندگی اجتماعی آشنا می شوند، شروع به تأثیر پذیری از محیط اطراف خود، خصوصاً باورهای پدر و مادرشان می کنند.
کم کم باورهای اصیل و ذاتی شان شروع به تحت تأثیر قرار گرفتن می کند و رنگ می بازد. آنها می فهمند که چیزی به نام “نتوانستن” و “نشدن” نیز وجود دارد و ملاکی به نام “قضاوت دیگران” می تواند تعیین کننده باشد!
.
.
داستان بچه فیل
داستان کتاب “تو می تونی” به همین موضوع اشاره دارد. بچه فیلی که وقتی کوچک است، سعی می کند طنابی را که به پایش بسته شده، پاره کند و پیش مادرش برگردد. با اینکه طناب نازک است، اما قدرت پاره کردن آنرا ندارد. ولی همواره سعی می کند و ناامید نمی شود.
از آن طرف، مادرش و سایر حیوانات باغ وحش، مدام به او می گویند که تو نمی توانی آن طناب را پاره کنی و فقط پای خود را درد می آوری. باید صبر کنی تا طناب را از پایت باز کنند.
فیلی کوچولو هم آنقدر این کلمات را می شنود که باور می کند، قادر نیست آن طناب را پاره کند. وقتی بزرگ می شود، برای پاره کردن همان طناب نازک، حتی فکر هم نمی کند چه برسد به تلاش.
.
در آخر داستان، کودکان یاد می گیرند که چطور به اعتماد به نفس برسند. تهیه ی این کتاب داستانی فوق العاده را به شما پیشنهاد می کنیم. برای دانلود رایگان ۹ صفحه از کتاب روی اینجا کلیک کنید. برای تهیه ی کتاب، روی اینجا کلیک نمایید.
.
کلماتی که بچه ها می شنوند
یکی از تأثیراتی که کودکان از والدین خود می پذیرند، شنیدن کلمات منفی و ناامید کننده درباره ی رفتارهای خود است. وقتی کودک می خواهد کاری انجام دهد، والدین ناخودآگاه به او می گویند “تو نمی تونی”، “نمیشه”. وقتی چیزی را متوجه نمی شود، می گویند: “نفهمی”، “خنگی”، “چند بار بگم”.
این کلمات و عبارات، تأثیر نامطلوبی روی ناخودآگاه کودک می گذارد و باورهای او را تحت تأثیر قرار می دهد.
.
دوره رایگان “فن بیان فرزندان” (از اینجا وارد شوید)
.
آزمایش سلیگمن
مهمترین و بزرگترین اثری که نداشتن اعتماد به نفس روی افراد دارد، اینست که حتی به آنها اجازه نمی دهد به انجام کاری فکر کنند. آزمایش دکتر سلیگمن این واقعیت را به خوبی نمایان می کند. برای آشنایی با این آزمایش جالب، مقاله ی “اعتماد به نفس چیست” را از اینجا بخوانید.
.
کامل گرایی
موضوع دیگری که اعتماد به نفس کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد، کامل گرایی والدین است. وقتی از کودک خود انتظار داریم که بدون اشکال و نقص عمل کند، در حالی که غیر ممکن است، او را تحت فشار روانی قرار داده ایم.
جملاتی مثل اینکه ” باید ۲۰ بشی ها …”، ” چرا نقاشیت ناقصه؟”، ” چرا لباست صاف نیست؟”، “نکنه دوباره اشتباه کنی …” نشانه های روشن کامل گرایی ست و کودک را در انجام کارهایش دچار نوعی تردید از بی نقص بودن می کند و همواره ذهنش را درگیر می سازد. نتیجه این است که هر روز، عزت نفس و اعتماد به نفس او پایین تر می آید.
.
اقدامات عملی
۱- لطفا پنج ویژگی مثبت فرزندتان را یادداشت کنید و همواره آنرا در رفتارهای او جستجو نمایید. اگر ویژگی او، راستگویی ست، همواره در صحبتهای او راستی و درستی و صداقت را ببینید و از این لحاظ خوشحال باشید.
بسیاری از والدین به ویژگی های خوب فرزندشان آگاه نیستند و همواره ایرادات را می بینند. این می تواند بسیار مخرب برای هر دو طرف باشد.
.
۲- به کارهای خوب فرزندتان (در هر زمینه) توجه کنید و همواره بخاطر آن کارها، او را تحسین نمایید. اگر با بزرگتر از خود به خوبی و با ادب صحبت کرد، به او بگویید که خیلی خوشحال هستید که او اینقدر با ادب صحبت می کند.
۳- قول دهید هرگز در مورد فرزندتان از کلمات و عبارات منفی استفاده نکنید. اگر تکالیفش را به موقع انجام نداد، به او نگویید بی فکر و بی انضباط است، بلکه بگویید متأسفید که او برای انجام کارهای خود، برنامه ریزی نکرده است.
.
حالا چه می کنید؟
پس از مطالعه ی این مقاله، خواهش می کنم تصمیم بگیرید که چه اقدام و رفتاری را می خواهید در رابطه با فرزند خود انجام دهید.
شاید یک دقیقه فکر کردن و اصلاح برخی رفتارها و برخوردها، بتواند آینده ی فرزند شما را تحت تأثیر قرار دهد. شاید بهتر باشد فرزندتان را در دوره ی رایگان و غیرحضوری “فن بیان و اعتماد بنفس” شرکت دهید.
دوره رایگان “فن بیان فرزندان” (از اینجا وارد شوید)
تشکر از مطالب خوبتان
امروزه تقریبا همه نتیید می کنند که پایه شخصیت اصلی ما در کودکی بنا نهاده می شود.
سلام دوست خوبم
متاسفانه همینطوره. ولی هر زمان که بخواهیم می توانیم روند زندگیمون رو تغییر بدیم و زندگی مون رو خودمون بسازیم
به امید موفقیت های بیشتر