نحوه شکل گیری باورها
در مقاله گذشته، تعریفی از باور ارائه کردیم و دریافتیم یک باور، از چه اجزائی تشکیل می شود و چگونه بر رفتار ما تأثیر می گذارد. در اینجا در مورد شکل گیری باورها صحبت می کنیم.
همانطور که فهمیدیم باور از درون ما و از جایی به نام ناخودآگاهمان نشأت می گیرد و بر رفتار ما تأثیر می گذارد.
این رفتارهای ماست که وقایع را بوجود می آورد و همانطور که توضیح دادیم، یک رفتار می تواند حرکات صورت و نگاه ما باشد، نه لزوماً اعمال ما.
اگر این مقاله را نخوانده اید، پیشنهاد می کنیم حتماً از اینجا آنرا مطالعه کنید.
.
.
در مقاله حاضر به این موضوع می پردازیم که باورهای موجود در ناخودآگاه ما، چگونه بوجود آمده است.
.
باور
باورها، حاصل تکرار همان عبارت خبری هستند که در قسمت قبل توضیح داده شد، اما اینبار در خودآگاه ما روی می دهد.
به عبارت دیگر، وقتی جمله ای خبری، بارها و بارها و به شکلهای مختلف، در ذهن ما تکرار و مرور می شود، تبدیل به باور می گردد.
گویی تکرار، آن جمله و گزاره را از ضمیر خودآگاه یا ذهن ما، به ضمیر ناخودآگاه یا درون ما می کشاند.
خوب، با این حساب، باورهایی که همین الان در ناخودآگاه ما جای گرفته، چه زمانی تکرار شده؟ و اصولاً ما تکراری به خاطر نمی آوریم !
پاسخ این است که “بله، تکرار شده”. آنچه به عنوان باور در ما شکل گرفته، به مرور زمان و طی سالها یادآوری یک مطلب به اشکال مختلف بوجود آمده و تکرارِ آن، حاصل یک دوره کوتاه نیست. به این دلیل، هیچ “تکراری” به خاطر ما نمی آید.
.
خانواده
مثلاً ممکن است از همان دوران کودکی در خانواده ای مذهبی متولد شده باشید و دائماً و هر روز دیده باشید که پدر و مادر شما، با خدا راز و نیاز می کنند و همواره دست به سوی او دراز کرده و او را قدرت مطلق می دانند.
این تکرارها و اطمینانی که شما نسبت به پدر و مادر خود دارید باعث می گردد در حالیکه در طفولیت هستید، به خدا باور پیدا کنید و این باور، در ضمیر ناخودآگاه شما بنشیند و در تمام عمر بر عملکرد شما تأثیر بگذارد.
یا ممکن است از همان کودکی وقتی از انجام کاری ناتوان بودید، بارها و بارها از اولیای خود شنیده باشید که “تو چقدر بی عرضه ای و هیچ کاری نمی تونی انجام بدی”
این جمله، بارها از زبان پدر و مادرتان تکرار شده و هر بار که بصورت اتفاقی، قادر به انجام کاری نبودید، آنرا به یاد آورده و تأیید کرده اید (خودگویی منفی).
این تکرار از طرف اطرافیان، از نجواهای خود و تأییدهایی که هر بار صورت می گیرد، گزاره ی مورد نظر را به باوری قدرتمند تبدیل می سازد.
با قدرت گرفتن این باور، شما دیگر توان رهایی از ناتوانی و بی عرضگی را نخواهید داشت و هر بار که بخواهید کاری انجام دهید، در درون خود مطمئنید که قادر به انجام آن نیستید.
.
.
آموزش و پرورش
یکی دیگر از مکانهایی که باورها را در ذهن ما شکل می دهد، محیط آموزش و پرورش یا مدرسه است.
ما در کودکی زمان زیادی را در مدرسه می گذرانیم، اما غیر از چند دستورالعمل زبان فارسی و ریاضیات و جغرافیا، گزاره هایی را از زبان معلمان و کادر مدرسه می شنویم که بارها تکرار می شوند و هر بار، همان باور را در ذهن ما تقویت می کنند.
- باید درس بخوانید تا به جایی برسید،
- اگر درس نخوانید موفق نخواهید شد و سربار جامعه می شوید،
- علم بهتر از ثروت است،
- بچه هایی که نمرات پایین می گیرند، در آینده هیچ چیز نمی شوند،
و صدها باور دیگر که همگی در ذهن بچه ها حک می شود و بچه هایی که نمرات کمتر می گیرند، اینگونه باور می کنند که به هیچ جا نخواهند رسید.
.
تلویزیون
منبع بسیار بزرگ باور ساز دیگر، صدا و سیما یا تلویزیون است.
خانواده ها هر شب از روی ناچاری، پای فیلمها و سریالهای تلویزیون می نشینند و مدام گزاره های مشابه تکراری را دریافت می کنند.
از رسم بد روزگار و سختی آن و بیچارگی عده ای و ناتوانی عده ای دیگر و بی وفا بودن آدمها و شایسته نبودن آنها برای دل بستن و عشق می شنوند.
دوستان نزدیکی که اطراف ما را گرفته اند نیز در شکل گیری باورهای ما مؤثرند.
حرفها و باورهای آنها بصورت های مختلف به ما انتقال داده می شود و این تکرارها، همان باور را در ما نیز ایجاد می کند.
.
.
اثر احساس
یکی از چاشنی هایی که شکل گیری باور را سرعت می بخشد، احساس یا هیجان است.
هر قدر احساس یا هیجانی که در حین انتقال گزاره یا جمله ی خبری وجود دارد، بالاتر باشد، اثر آن در شکل گیری باور، بیشتر است.
به همین دلیل است که برخی باورها در اثر یک شوک فوق العاده و شدید، در کسی ایجاد می شود و همان یک بار، چون با احساس عمیق و شدید همراه است، تولید باور می کند.
اثر تکرار در شکل گیری باورها، یک نوید را نیز به ما می دهد. اینکه می توان از همین شیوه، برای قرارگیری باورهای درست و سازنده در ناخودآگاه، استفاده کرد.
با تکرار جملات تاکیدی مثبت، می توان به خود تلقین کرد که گزاره دیگری درست است و می تواند جایگزین گزاره سابق شود و آنرا بپوشاند.
ما در این وبسایت، یک هدیه ویژه برای بازدید کنندگان داریم و آن، فایل صوتی جملات انرژی بخش مثبت است که همراه با موسیقی آرامش بخش می باشد. در صورت تمایل به دریافت، روی اینجا کلیک کنید.
.
عزم جدی برای تغییر باورها (روی تصویر کلیک نمایید)
.
درمقالات بعدی، جنبه های دیگری از شکل گیری باورها و تأثیر گذاری آن در مسیر موفقیت ارائه می شود.
امیر احمدی
